Uroczystości 79. rocznicy Powstania Warszawskiego w Państwowym Muzeum Auschwitz

1 sierpnia 2023 r., na 79. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, Państwowe Muzeum Auschwitz oddało hołd pamięci tysięcy mieszkańców Warszawy, którzy zostali deportowani do niemieckiego obozu koncentracyjnego i zagłady przez hitlerowskich okupantów. Anna Skrzypińska, zastępca dyrektora Muzeum, złożyła wieniec pod Ścianą Śmierci w byłym obozie Auschwitz I.

Auschwitz i Powstanie Warszawskie

Historia Auschwitz jest nierozerwalnie związana z historią Powstania Warszawskiego. W trakcie Powstania i po jego stłumieniu Niemcy deportowali z Warszawy i okolic ok. 650 tys. ludzi. Ok. 55 tys. osób trafiło do obozów koncentracyjnych, głównie do Auschwitz, przez obóz przejściowy w Pruszkowie, znanego jako Durchgangslager 121.

Deportacje Warszawiaków

Blisko 13 tys. aresztowanych mieszkańców Warszawy: mężczyzn, kobiet i dzieci, zostało deportowanych do KL Auschwitz II-Birkenau w sierpniu i wrześniu 1944 r. Wśród nich były osoby różnego wieku, stanu zdrowia, zawodów, a także narodowości, w tym Żydzi ukrywający się na tzw. aryjskich papierach.

Największe transporty przybyły do Auschwitz 12 i 13 sierpnia, kiedy to przywieziono blisko 6 tys. osób, w tym ok. 4 tys. kobiet, 2 tys. mężczyzn i ponad 1 tys. dzieci i młodzieży. 4 września przybył transport z 3087 osobami, a 13 i 17 września kolejne dwa, z prawie 4 tys. mężczyzn i chłopców.

Edukacja i Pamięć

Muzeum Auschwitz przygotowało specjalną lekcję internetową poświęconą transportom z powstańczej Warszawy do Auschwitz. Dla upamiętnienia deportowanych w 2000 r. opublikowano Księgę Pamięci, zawierającą nazwiska mieszkańców Warszawy, deportowanych do obozu w związku z wybuchem Powstania.

Publikacja "Głosy Pamięci 10. Z powstańczej Warszawy do KL Auschwitz" to hołd dla tych, którzy zostali deportowani do obozu w 1944 r. Przedstawia losy ofiar obozu, funkcjonowanie obozu przejściowego w Pruszkowie oraz losy więźniów z Warszawy po ewakuacji z Auschwitz-Birkenau.

W 2007 r. wydano także poszerzone wydanie zbioru opowiadań o dzieciach w Auschwitz pt. "Dzieciństwo w pasiakach", autorstwa Bogdana Bartnikowskiego, który w wieku 12 lat został deportowany do obozu.