Święta Wielkanocne w kulturze katolickiej obchodzone są na pamiątkę zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. To stare i niezwykle ważne święto w polskim kalendarzu, dlatego jego celebracja łączy wiele rytuałów i tradycji. Dokładna data Wielkanocy nie jest stała i zmienia się co roku. Kto i jak ustala, kiedy jest Wielkanoc w Polsce?
Data Wielkanocy w Polsce
Podczas soboru nicejskiego w IV w. n.e. zdecydowano, że Wielkanoc będzie obchodzona w niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca. Ma to związek z przekazami Ewangelii i tradycją żydowską, a szczególnie kalendarzem księżycowym. Wielkanoc w Polsce nie ma zatem ustalonej, stałej daty. Święta wypadają zawsze między 22 marca a 25 kwietnia.
Tradycje wielkanocne w Polsce
Jak jest obchodzona Wielkanoc w Polsce? Zwyczaje wielkanocne sięgają korzeniami nawet czasów słowiańskich i łączą w sobie obrzędy ludowe związane z przyrodą oraz kulturę chrześcijańską. Wielkanoc jest pełna symboli zwycięstwa nad śmiercią, nowego życia i nadziei.
Ciekawym zjawiskiem jest zróżnicowanie regionalne tradycji w Polsce. W zależności od części kraju można spotkać odmienne tradycje i zwyczaje Świąt Wielkanocnych. Zawsze jednak oprócz uroczystego śniadania wielkanocnego we wszystkich regionach Polski, dekoruje się pisanki oraz oblewa się wodą w lany poniedziałek.
Tradycje w całym okresie wielkanocnym
Przygotowanie do Wielkanocy to tzw. Wielki Post, który trwa 40 dni. Polska tradycja Świąt Wielkiej Nocy jest niezwykle bogata w symbole. Przed świętami rodziny szykują ozdoby świąteczne w tym pisanki, jako znak nowego życia. Wykonuje się przepiękne palmy upamiętniające wjazd Chrystusa do Jerozolimy, które po poświeceniu w Niedzielę Palmową mają za zadanie chronić domowników przed nieszczęściem i chorobą.
W sobotę wielkanocną święci się potrawy w kościele. Zanoszą je całe rodziny w koszyczku, w którym nie może zabraknąć jajka, baranka, czyli metafory niewinności i posłuszeństwa, chleba – oznaczającego ciało Jezusa, wędliny dla dostatku, soli dla oczyszczenia i odstraszenia zła, pieprzu i chrzanu zapewniającego siłę oraz ciast symbolizujących przyjaźń człowieka z naturą i umiejętność tworzenia. Koszyk ozdabiany jest bukszpanem, który jako całoroczna roślina zielona, oznacza wytrwałość i wieczność. Zwyczaj święconek ma przynieść błogosławieństwo, obfitość i dobrobyt na cały przyszły rok.
Śniadanie wielkanocne – kulminacja wyczekiwania i uczta smaków
Wielka Niedziela jest najbardziej podniosłym i radosnym dniem. Od 6 rano dzwony kościołów ogłaszają zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Po Mszy Świętej rodziny siadają do uroczystego śniadania. Stół wielkanocny przykrywa się białym obrusem i dekoruje gałązkami bukszpanu. W całym domu nie powinno zabraknąć dekoracyjnych zajączków, kurczaczków, rzeżuchy oraz innych ozdób w wiosennych kolorach.
Polskie śniadanie wielkanocne rozpoczynają życzenia i dzielenie się jajkiem. Z tradycyjnych potraw świątecznych królują żurek, faszerowane jajka, biała kiełbasa, pasztety, pieczenie i szynki. Na deser serwowane są baby, mazurki i serniki. Po śniadaniu dzieci mają z zadanie znaleźć prezenty od zajączka. Są to drobne upominki, które ukrywa się w ogrodzie lub w domu.
Polskie tradycje wielkanocne – lany poniedziałek
Jedną z najbardziej lubianych i wyczekiwanych przez najmłodszych jest polska tradycja lanego poniedziałku. To jedyny dzień, kiedy bezkarnie można oblewać najbliższych wodą. Zabawa ta nie tylko symbolizowała oczyszczenie, ale także miała sprzyjać płodności.
Święta Wielkanocne w Krakowie
Wiele ciekawych obrzędów wielkanocnych odbywa się w stolicy Małopolski. Odwiedziny Krakowa w okresie Świąt Wielkanocnych to doskonała okazja, by poczuć magię tych świąt i zasmakować w wielu niepowtarzalnych potrawach, a także doskonale się bawić podczas świątecznych wydarzeń od marca do kwietnia.
W drugi dzień świąt wielkanocnych przy klasztorze Norbertanek odbywa się odpust zwany Emausem. To barwny festyn, na którym można posmakować tradycyjnych wyrobów lub pooglądać dzieła lokalnych artystów.
W pierwszy wtorek po Wielkanocy odwiedź kopiec Kraka. Na imprezie wielkanocnej pod nazwą Rękawka są organizowane w Krakowie liczne występy artystyczne, konkursy, a stragany kuszą pysznym jedzeniem i pamiątkami.
Dla prawdziwych melomanów wydarzeniem nie do pominięcia są Misteria Paschalia w Krakowie. Jest to jeden z najważniejszych przeglądów muzyki dawnej w Europie. Festiwal Misteria Paschalia odbywa się w Wielkim Tygodniu przed Wielkanocą. Obok licznych koncertów wystawiane są spektakle tematyczne dotyczące śmierci i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa na krakowskim Rynku Głównym.
Po obejrzeniu pełnych emocji inscenizacji i wysłuchaniu niezwykłych koncertów Misteria Paschalia, zajrzyj na stragany Jarmarku Wielkanocnego w Krakowie. Można tu zakupić
artykuły świąteczne, pamiątki, zabawki, biżuterię oraz unikalne rękodzieło. Po przerwie spowodowanej pandemią Krakowski Jarmark Wielkanocny rozkwitnie w 2022 roku jeszcze pełniej niż dotychczas.
Jaka jest pogoda w kwietniu w Krakowie?
Gdy odwiedzisz Kraków w kwietniu, możesz spodziewać się niewielkiego deszczu. Średnie temperatury w ciągu dnia oscylują między 10°C a 20°C. Słońce jest już wysoko na niebie i świeci dość mocno. To idealna pogoda na rodzinne spacery po Krakowie i okolicach.
Wielkanoc w Krakowie będzie z pewnością niezapomnianym przeżyciem i przygodą dla każdego.
Wstecz